Trái ngược với khả năng tăng sốc giá của xe sang, các dòng xe nhỏ ở Việt Nam sẽ hưởng một mức giá vô cùng hấp dẫn. Đặc biệt, hầu hết các xe nhỏ này đều nhập từ thị trường ưu đãi như ASEAN hay Trung Quốc, Hàn Quốc. Trên thực tế, nhiều xe nhập thương hiệu Nhật thông dụng ở Việt Nam, chiếm thị phần lớn như Toyota hay Honda thì cũng đều xuất xứ từ Thái Lan.

Với mức giá CIF trung bình có 5.000 USD thì kể từ năm 2018, khi thuế nhập khẩu giảm 0%, nếu thuế tiêu thụ đặc biệt chỉ còn 20% thì giá vốn các xe nhà chỉ có 6.600 USD, thuế là 25% thì giá vốn nhập chỉ là hơn 6.800 USD và nếu thuế là 30% thì giá vốn sẽ là 7.150 USD.

So với giá vốn hiện nay của các dòng xe bình dân này là 11.900 USD thì các mức giá trên đã rẻ hơn từ 39- 44%.

Dù các nhà sản xuất có cộng tới lợi nhuận ở mức cao thì giá bán lẻ các xe nhỏ ở Việt Nam vài năm tới sẽ loanh quanh từ 150-300 triệu đồng.

Xe sang sẽ cực đắt và xe nhỏ sẽ cực rẻ?

Thế nhưng, xe sang sẽ cực đắt và xe nhỏ sẽ cực rẻ lại là điều gây lo ngại cho cả các ông chủ sản xuất xe trong nước lẫn nhập khẩu.

Ông Phạm Anh Tuấn, thư ký Hiệp hội các nhà sản xuất xe ô tô (VAMA), nhìn nhận, xe trên 3.0 lít chỉ chiếm chưa đến 5% thị trường. Nếu chia nhỏ dung tích xe và tăng cao thuế cho dòng xe này thì số lượng xe sẽ giảm rất mạnh, kéo theo sẽ không làm tăng thu ngân sách như các bộ kỳ vọng.

"Chưa kể, việc này cũng có thể làm tăng nguy cơ Việt Nam bị kiện phân biệt đối xử hàng hoá trong WTO, vì các xe trên 3.0 lít chủ yếu là xe nhập khẩu", ông Tuấn nói.

Theo ông, kịch bản này hoàn toàn có thể tương tự như vài năm trước đây, doanh nghiệp Mỹ đã từng kiến nghị áp thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe máy trên 150 phân khối là 20%.

Với dự kiến giảm thuế sâu đối với xe dung tích nhỏ, hiệp hội này cũng không ủng hộ. Trong thư gửi tới hai Bộ Công Thương, Tài chính, VAMA bày tỏ lo ngại xe nhập khẩu khi đó sẽ được hưởng lợi kép từ việc giảm các loại thuế trong khi, chi phí sản xuất xe ở các nước lại thấp hơn ở Việt Nam tới 20%. Khi đó, xe nhập khẩu sẽ còn tăng trưởng mạnh hơn xe trong nước.

Hiệp hội này đề xuất áp dụng chung mức thuế suất 25%, giảm 15% so với hiện nay và kiên trì kiến nghị giảm giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe ô tô trong nước thay vì tăng giá tính thuế là giá bán lẻ theo cách mà Bộ Tài chính đang soạn thảo.

Giá siêu xe sẽ tăng gấp đôi

Tại Hà Nội, một chiếc xe Lamborghini Aventador đang được rao bán với giá 1,2 triệu USD. Giá nhập khẩu của chiếc xe này chỉ ở mức 400.000 USD.

Ngay sau khi Văn phòng Chính phủ lấy ý kiến cho cả phương án thuế tiêu thụ đặc biệt tăng tới 150% đối với xe trên 6.0 lít, các chủ xe kinh doanh ô tô sang không khỏi lo ngại vì nguy cơ giá xe sẽ tăng đột biến gấp đôi.

Sự thay đổi tăng đột biến về thuế tiêu thụ đặc biệt chắc chắn sẽ có tác động mạnh tới hàng loạt thương hiệu xe cao cấp và siêu sang giá đắt đỏ.

Hiện nay, thuế nhập khẩu chiếc ô tô trên là 70%, theo chính sách thuế MFN trong WTO. Giá vốn của chiếc xe này, bao gồm giá CIF, thuế tiêu thụ đặc biệt là 60% và tất cả các khoản thuế tạm tính đã lên tới 1,196 triệu USD.

Năm 2019, thuế nhập khẩu ô tô trên trong WTO được giảm chỉ còn 52%.

Khi áp dụng với mức tăng gấp 1,5 lần thuế tiêu thụ đặc biệt như trên, cộng với 10% VAT thì chiếc Lamborghini Aventador trên sẽ có giá vốn nhập khẩu là 1,672 triệu USD, tăng 39,7% so với hiện nay.

Chắc chắn, nếu cộng tới thêm khoảng 20% chi phí phân phối, bán hàng và lợi nhuận thì tất yếu, giá chiếc xe trên sẽ lên tới mức 2 triệu USD, tăng tới 66% so với giá hiện nay.

Tất nhiên, nếu có một chiếc xe siêu sang tương tự như vậy nhập từ thị trường ASEAN, với mức thuế nhập khẩu được hạ về 0% thì dù tăng thuế tiêu thụ đặc biệt tới 150%, giá vốn nhập khẩu bao gồm các khoản thuế của chiếc xe Lamborghini Aventador cũng chỉ ngang với mức giá hiện nay, là 1,1 triệu USD và giá bán lẻ có thể là 1,3- 1,4 triệu USD.

Theo thống kê của Bộ Công Thương, giá nhập khẩu trung bình dòng xe trên 3.0 ở mức 46.350 USD/xe. Đây cũng là mức giá phổ biến cho phân khúc xe sang dưới 6.0 lít phổ biến hiện nay.

Đối với những loại xe này nhập từ thị trường ngoài ASEAN, giá vốn đang vào khoảng 138,6 ngàn USD.

Nếu áp dụng các mức tăng khoảng 90- 110-130% thuế tiêu thụ đặc biệt cho các dòng xe từ 3.0 lít đến dưới 6.0 lít, tích hợp với giảm thuế nhập khẩu về 52% thì giá vốn nhập xe sẽ lần lượt là 147,2 nghìn USD, 162,7 nghìn USD và 178,2 nghìn USD. Các mức giá này tăng từ 6,2%, 16,8% và tăng cao nhất là 28,5% so với giá vốn hiện nay.

Ngược lại, các loại xe trên khi nhập từ ASEAN, giá vốn hiện khoảng 122 nghìn USD. Dù tăng mạnh thuế tiêu thụ đặc biệt theo 3 mức trên thì giá vốn xe vẫn rẻ từ 4-21% so với mức hiện nay.

Sự thay đổi tăng đột biến về thuế tiêu thụ đặc biệt chắc chắn sẽ có tác động mạnh tới hàng loạt thương hiệu xe cao cấp và siêu sang giá đắt đỏ như BMW, Audi, Mercedes, Porsche, Bentley, Lexus...

Việt Nam đang chuẩn bị ký kết hiệp định FTA với EU. Trong đó, mặt hàng ô tô nhập khẩu từ châu Âu cũng được cam kết giảm thuế về 0% trong lộ trình kéo dài 9-10 năm nên có thể, việc tăng thuế mạnh cũng chưa chắc đã làm tăng mạnh giá bán lẻ xe hơi đẳng cấp cao này.

Phạm Huyền